ความหนักแน่น
ถ้าจะถามว่า
อะไรที่ทำให้มนุษย์ในโลกนี้เกิดความหวั่นไหว คำตอบคงไม่พ้นเรื่องใหญ่ๆ ๘ เรื่อง
คือได้ลาภ เสื่อมลาภ ได้ยศ เสื่อมยศ ได้รับการสรรเสริญ ถูกนินทา มีความสุข
และประสบกับความทุกข์ที่รวมเรียกว่าโลกธรรม แปลว่าเรื่องประจำโลก ที่ผู้มีชีวิตอยู่ในโลกต้องประสบ
เหมือนเมื่อไปทะเลก็ต้องพบเห็นคลื่น เข้าป่าก็ต้องเจอต้นไม้
โลกธรรมทั้ง ๘ ประการนี้
เมื่อประสบกับฝ่ายที่น่าปรารถนา มีได้ลาภ ได้ยศ เป็นต้น
จะเกิดความหวั่นไหวในลักษณะหลงระเริง มัวเมาและยึดติด กระทั่งกลายเป็นความประมาท
เมื่อประสบกับฝ่ายที่ไม่น่าปรารถนา ก็มักทำให้น้อยเนื้อต่ำใจ หมดกำลังที่จะต่อสู้
ดังนั้น จึงจำเป็นต้องประคองจิตใจไว้ในระดับที่ได้มาก็พอใจ เสียไปก็เข้มแข็ง
โดยอุบายวิธีดังนี้
๑.มองอย่างทั่วถึง
เพราะทุกสิ่งทุกอย่างมีหลายด้าน หลายมุม มองได้ครบทุกด้านเมื่อไหร่ ความหวั่นไหวก็น้อยลงเมื่อนั้น
เพราะจะรู้ทันว่า ทันทีที่ได้สิ่งใด ก็หมายถึงได้รับการสูญเสียสิ่งนั้นมาพร้อมกันด้วย
ถ้าไม่ได้อะไร โอกาสที่จะเสียอะไรก็ไม่มี
ที่มีการเสียเพราะมีการได้เกิดขึ้นนั่นเอง
๒.ยอมรับการเปลี่ยนแปลง
เพราะความเปลี่ยนแปลงเป็นสิ่งที่ไม่เปลี่ยนแปลง จึงต้องยอมรับปรับการกระทำและวิธีคิดให้สอดคล้องกับหลักความเป็นจริงแทน
ยิ่งนำชีวิตใกล้ความจริงเข้าไปเท่าไหร่ ความทุกข์ก็น้อยลงเท่านั้น
หากปฏิบัติได้เช่นนี้ก็จะไม่เสียความหนักแน่น
แม้ต้องประสบกับโลกธรรมอย่างรุนแรง ความทุกข์ก็ไม่รุนแรงตาม ดังคำสอนของท่านพุทธทาส
ภิกขุ ที่ว่า
ยามจะได้ได้ให้เป็นไม่เป็นทุกข์ ยามจะเป็นเป็นให้ถูกตามวิถี
ยามจะตายตายให้เป็นเห็นสุดดี ถ้าอย่างนี้ไม่มีทุกข์ทุกวันเอย
............................................