“มารบ่มี บารมีบ่แก่
ลูกบ่ได้ฟังคำบ่นของแม่ ยากนักจักเป็นคน”
เป็นสุภาษิตที่บางท่านอาจเคยได้ยินกันมาแล้วเมื่อสมัยยังเรียนหนังสือ
และอาจลืมถึงความหมายไปแล้ว มาย้อนถึงความหมายกัน
มาร หมายถึง
อุปสรรคที่มาขัดขวางไม่ให้ทำในสิ่งที่ต้องการได้สำเร็จ ซึ่งตามปกติคนมักมองในแง่ร้ายฝ่ายเดียว
แต่แง่ดีของมารก็คือเป็นเครื่องทดสอบความรู้ความสามารถและทดสอบศักยภาพของคนได้ด้วย
บารมี คือคุณธรรมของคน
ซึ่งจะแก่กล้าก็ด้วยมีมารเข้ามาขัดขวาง และสามารถขจัดมารนั้นได้
คำบ่น หมายถึง คำว่ากล่าวตักเตือน
คนที่เป็นบุตรธิดาจะเป็นคนดี คนเก่ง คนกล้า เป็นคนมีคุณค่า
มีประโยชน์ก็ด้วยคำบ่นของแม่ ถึงบางครั้งจะตักเตือนหรือดุด่าด้วยถ้วยคำที่รุนแรง
แต่ก็เพราะมีความรักและปรารถนาดีเป็นพื้นฐาน ดังมีเรื่องเล่าในอรรกถามงคลสูตรว่า
แม่คนหนึ่ง
ไม่อนุญาตให้ลูกเข้าไปเที่ยวในป่า แต่แม้จะห้ามปรามอย่างไรก็ไม่สำเร็จ
ลูกก็ยังดึงดันจะไปให้ได้จึงเกิดโทสะตวาดไปว่า “ขอให้ควายป่าขวิดมันให้ตายเสีย”
เมื่อลูกได้หนีเที่ยวเข้าไปในป่าได้เพียงพักเดียว ก็มีควายป่าดุร้ายไล่ขวิดจริงๆ
จนเมื่อจวนตัว ได้ตั้งสัจจาอธิษฐานว่า “ปากของแม่พูดสิ่งใด ขออย่าให้เกิดสิ่งนั้นขึ้น
แต่ใจของแม่คิดสิ่งใดขอให้สิ่งนั้นเกิด” สิ้นคำอธิษฐาน ควายป่าก็หยุดนิ่งเหมือนถูกตรึงไว้กับที่ราวกับว่ามันมีใจเมตตาเหมือนแม่ที่รักลูก
โดยการกระทำ
แม่ก็เป็นมนุษย์ปุถุชนผู้หนึ่ง มีผิดมีถูก มีพลั้งมีเผลอเหมือนคนทั่วไป
แต่โดยจิตใจแม่มีความรักที่ใครๆ ในโลกไม่สามารถมีให้ได้
ลูกที่ดีจึงไม่ควรเบื่อหน่ายเกลียดชังต่อคำบ่นคำสอนของแม่
แต่ควรน้อมรับด้วยความเคารพ เพราะนั่นเป็นมนต์วิเศษ
วิเศษเพราะออกจากใจที่มีแต่ความรักอันบริสุทธิ์
............................................