หลักการครองงาน
คำว่า
“หลักการครองงาน” หมายถึง
วิธีการที่จะทำให้สามารถปฏิบัติภารกิจหน้าที่การงานได้สำเร็จเรียบร้อยดี
มีประสิทธิภาพ ไม่ขาดตกบกพร่อง ในทางพระพุทธศาสนาได้กล่าวถึงหลักการครองงานไว้
โดยเรียกรวมว่า อิทธิบาทสี่ คือ
๑.ฉันทะ
คือ ความพอใจงานนั้น เช่น เป็นนักเรียน ก็พอใจรักในการศึกษาเล่าเรียน
เป็นข้าราชการก็พอใจรักในหน้าที่การงานของทางราชการ บุคคลผู้มีฉันทะ พอใจ รักงาน
ย่อมมีแรงบันดาลใจให้ต้องการทำงานนั้นอยู่เสมอ
๒.วิริยะ
คือ เพียรประกอบการงานนั้น คือมีความขยันหมั่นเพียร บากบั่น อดทน หนักเอาเบาสู้
ไม่กลัวงานหนัก บุคคลผู้มีวิริยะ เพียรสู้งาน เมื่อเขาทำงานอะไร งานนั้นๆ
ย่อมสำเร็จลุล่วงไปด้วยดี
๓.
จิตตะ คือ เอาใจฝักใฝ่ในงานนั้น มีจิตใจจดจ่อมุ่งมั่นในงาน
ไม่ทอดธุระหรือละทิ้งงานไปเสียง่ายๆ
๔.วิมังสา
คือ หมั่นตริตรองพิจารณาหาเหตุผลในสิ่งนั้น คอยวิจัยสำรวจตรวจตราดูงานนั้นๆ
ว่ามีข้อดี และข้อเสียอย่างไร เมื่อพบข้อดี
ก็ให้รักษามาตรฐานของหน้าที่การงานนั้นๆ ไว้ให้คงที่ ส่วนข้อเสีย
ก็ให้หาทางปรับปรุงแก้ไข หรือพัฒนาให้งานนั้นๆ เจริญก้าวหน้าดียิ่งๆ ขึ้น
บุคคลผู้มีวิมังสา คอยสำรวจตรวจตราดูงานอยู่ เสมอ ผลงานของเขาย่อมออกมาดี
มีประสิทธิภาพไม่ขาดตกบกพร่อง
ผู้หวังความสำเร็จ
เจริญก้าวหน้าในหน้าที่การงานทุกชนิด
จึงควรปฏิบัติตนตามหลักการครองงานทั้งสี่ประการ คือ
ฉันทะ
พอใจรักใคร่ในหน้าที่ วิริยะ
มีความขยันมุ่งมั่นหนา
จิตตะ
เอาใจใส่ในงานทุกเวลา วิมังสา
ตรวจตราหาข้อด้วยและข้อดี
....................................