แม่
“แม่”
มีความหมายสำหรับลูกทุกๆ คน แต่น้อยคนนักที่จะซาบซึ้งในความหมายนี้อย่างแท้จริง
เพราะได้ยินคำนี้มาจนชินชาและดูเป็นธรรมดาไปเสียแล้ว
ความจริงแม่ได้ทำหน้าที่ของท่านไปตามลำดับ ตั้งแต่ลูกๆ ยังไม่เกิดด้วยซ้ำ กล่าวคือ
๑.เมื่อแม่ต้องการมีลูกชายหญิง
ก็ได้อ้อนวอนต่อสิ่งศักดิ์สิทธิที่นับถือ เพื่อให้ได้ลูกตามที่ปรารถนา
๒.เมื่อแม่ตั้งครรภ์
แล้วก็พยายามรักษาครรภ์อย่างดีที่สุด
๓.เมื่อคลอดลูกแล้วได้ปลอบโยนเลี้ยงดูลูกอย่างดีตามความสามารถ
๔.แม่พยายามรักษาทรัพย์สมบัติที่หามาได้เพื่อลูกๆ
ฯลฯ
ในทางพระพุทธศาสนาได้เปรียบแม่เป็นหลายๆ
อย่างต่อลูก
๑.เปรียบได้ดั่งพระพรหม
เพราะมีความเมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขาต่อลูก
๒.เปรียบได้ดั่งบุรพเทพ
เพราะคอยระวังป้องกันภัยต่างๆ ให้ลูกก่อนเทพอื่น
๓.เปรียบได้ดังบุรพาจารย์ของลูก
เพราะได้สอนลูกก่อนอาจารย์อื่นๆ
๔.เปรียบเป็นอาหุเนยยบุคคลของลูก
เพราะเป็นผู้ที่เหมาะสมแก่การรับข้าว น้ำ เป็นต้น ของลูก
ฯลฯ
แม่ได้ทำหน้าที่ของตนต่อลูกอย่างยิ่งยวด
ด้วยการ ห้ามลูกไม่ให้กระทำความชั่ว แนะนำให้ลูกกระทำแต่ความดี ให้ศึกษาศิลปวิทยา
หาคู่ครองที่เหมาะสม มอบทรัพย์สมบัติให้ในเวลาที่ควรมอบให้ ฯลฯ
เพื่อเป็นการรำลึกถึงแม่และพระคุณของท่าน
ลูกต้องหาโอกาสตอบแทนพระคุณโดยปฏิบัติ เลี้ยงดูท่านทั้งทางกายและจิตใจ
ช่วยเหลือแบ่งเบาภารกิจของท่าน ดำรงวงศ์ตระกูลของท่าน ปฏิบัติตัวเหมาะสมที่เป็นทายาทของท่าน
เมื่อท่านล่วงลับไปทำบุญอุทิศให้ท่านอย่างสม่ำเสมอ ฯลฯ
เมื่อลูกได้ทำการตอบสนองคุณของแม่แล้ว
ลูกและแม่ก็จะมีความสุขใจสบายใจด้วยกันทั้งสองฝ่าย
ฉะนั้นลูกจงปฏิบัติต่อแม่ตามที่กล่าวมาแล้วเถิด
....................................